Jobinformatie

Burn-out komt het vaakst voor op de werkplek. Maar er is wel een verschil tussen een paar slechte dagen en een echte burn-out. De meeste werkenden onder ons hebben wel eens een dag waarop ze hun werk saai vinden, zich te gestrest voelen of vinden dat ze geen appreciatie krijgen voor hun werk. Maar deze signalen wijzen wel op burn-out als:

– Je elke dag op je werk slecht vindt.
– Je vindt dat je werk tijdverspilling is.
– Niets wat je doet verschil lijkt te maken in een omgeving vol pestende collega’s, onwetende en ondankbare bazen, collega’s en klanten.

Oorzaken

Burn-out kan in iedere job voorkomen, hoewel het in bepaalde sectoren vaker gebeurt. Het meeste risico lopen de werknemers die zich onderbetaald, onderschat of te veel bekritiseerd voelen. Andere oorzaken bestaan uit:

– Onrealistische doelen die je jezelf of die anderen je opleggen.
– Te veel mensen verwachten te veel dingen van je.
– De regels die je opgelegd worden zijn te dwingend.
– Werk doen dat indruist tegen je eigen waarden.
– Verveling door werk dat nooit verandert of dat geen uitdaging vormt.
– Je gevangen voelen in een job die bij een van bovenstaande scenario’s past.

Burn-out voorkomen

De meest efficiënte manier om burn-out te voorkomen is door gewoon te stoppen met wat je bezig bent, of dat nu betekent dat je van job moet veranderen of een ander carrièrepad kiezen. Maar als dat geen optie voor je is, kan je nog een paar dingen doen om je situatie te verbeteren:

Schep klaarheid over de inhoud van je job: vraag je baas om een geüpdatete beschrijving van je taken en verantwoordelijkheden. Zo kan je makkelijker duidelijk maken dat bepaalde taken niet door jou gedaan moeten worden.

Vraag een overplaatsing aan: als je werkgever een groot bedrijf is, kan je een slechte omgeving ontvluchten door een overplaatsing  aan te vragen naar een andere vestiging of een ander departement.

Vraag om nieuwe taken: als je dezelfde taken al heel lang doet, vraag dan of je eens iets nieuws mag proberen.

Neem vrij: als burn-out onvermijdelijk lijkt, doe je er goed aan een tijdje niet te gaan werken. Als  je echt een burn-out hebt, zal de dokter er mee instemmen dat je beter thuis blijft. Gebruik de tijd die je hebt om je batterijen op te laden, zodat je alles weer in perspectief kan zien.

Sta je voortdurend onder druk op het werk? Verzuip je in het werk en leiden je verantwoordelijkheden tot gevoelens van frustratie, angst en machteloosheid? Dan ben je waarschijnlijk overwerkt. Maar hoe ga je daarmee om?

Erken het

Het is niet makkelijk om toe te geven dat we niet alles kunnen doen. Veel mensen doen graag al het werk zelf omdat ze dan tenminste weten dat het goed gebeurt. Dit is echter onmogelijk vol te houden. Een eerste stap is toegeven dat je hulp nodig hebt. Maak een lijst op met al je verantwoordelijkheden en leid eruit af wat de oorzaak is van je overwerkte gevoelens.

Praat erover

Als het mogelijk is, praat dan met je leidinggevende(n) en laat hen weten hoe je je voelt. Breng het onderwerp op een professionele manier ter sprake. Leg uit dat je overwerkt bent en graag samen met hen naar een oplossing zoekt. Door proactief te werk te gaan en het hen op tijd te laten weten, geef je hen de kans je te helpen. Noteer wanneer je met hen hebt gepraat en wat het onderwerp van het gesprek precies was, zeker als ze je beloofd hebben je werkdruk te verlichten.

Zoek naar oplossingen

Probeer samen met je leidinggevende naar oplossingen te zoeken, maar verwacht ook niet meteen mirakels. Het kan best zijn dat je managers zich helemaal niet bewust waren van de zware last op je schouders. Door het hen te vertellen en samen naar een oplossing te zoeken, zul je je waarschijnlijk al minder angstig voelen. Mogelijke oplossingen zijn een deel van je takenpakket overdragen naar andere collega’s, een nieuwe werkkracht aanwerven, jobstudenten zoeken, enz.

Blijf positief

Als we ons overwerkt voelen, is het makkelijk om te klagen, zeker als we moe en angstig zijn. Weersta aan de verleiding samen met je collega’s te zeuren en het management de schuld te geven van de hele situatie. Door positief te blijven toon je je werkgever dat je wel een probleem hebt, maar bereid bent eraan te werken om een oplossing te vinden.

De hedendaagse werkcultuur bestaat uit zware taakbelasting, lange werkdagen en weinig vakantie. Het is dan ook geen wonder dat steeds meer mensen te maken krijgen met een burn-out. We overlopen even de oorzaken, symptomen en remedies van dit eigentijdse fenomeen.

Oorzaken

De oorzaken van een burnout kunnen sterk uiteenlopend zijn. Enkele mogelijkheden zijn:

• Je voelt je overbelast
• Je hebt geen zeggenschap over je werk
• Je bent onderbetaald
• Je hebt geen goede band (meer) met je collega’s
• Je voelt je niet gerespecteerd
• Je voelt je onrechtvaardig behandeld
• Je waarden en normen staan lijnrecht tegenover die van het management

Symptomen

• De kwaliteit van je werk gaat er op achteruit, maar het kan je niet schelen
• ’s Zondags voel je je depressief bij de gedachte dat je de volgende dag alweer moet gaan werken
• Je moet jezelf ’s morgens uit bed slepen, waardoor je constant te laat komt
• Je geraakt geïsoleerd en bent erg prikkelbaar
• Je meldt je ziek, terwijl je gezond bent
• Je voelt je mentaal en psychisch uitgeput
• Je hebt niet genoeg werk om je dagen te vullen, maar hebt niet de motivatie om extra taken te zoeken
• De tijd lijkt wel stil te staan en je kijkt constant op de klok
• Je ziet geen uitdaging meer in je job

Remedies

• Concentreer je op dingen die je zelf in de hand hebt
Zorg dat je genoeg slaapt, eet gezond, doe aan sport en praat over je problemen met vrienden en familie.

• Take a break
Een ontspannende vakantie kan wonderen doen. Soms helpt het om even afstand te nemen en alles eens rustig op een rijtje te zetten.

• Praat erover met je baas
Vertel je baas waarmee je het moeilijk hebt en leg hem specifieke oplossingen voor. Vraag bijvoorbeeld om betere werkuren, opslag, promotie, een extra collega, …

Is er nog steeds geen verbetering in zicht? Dan wordt het tijd om over drastischere mogelijkheden na te denken:

• Raadpleeg je bankrekening en reken uit hoe lang je kan overleven zonder een nieuwe job

• Zoek uit of je in aanmerking komt voor een loopbaanonderbreking

• Ga op zoek naar vacatures die beter aansluiten bij je wensen

Workaholics hebben het doorgaans moeilijk zich te ontspannen. Ze zien het als een verspilling van hun kostbare tijd. Maatstaven als persoonlijke verwezenlijkingen en financiële waarde zijn voor hen. Ze voelen zich schuldig als ze even niet productief zijn.

Bron van het probleem

Dat schuldgevoel zit er vaak al van jongs af aan in. Onze ouders hebben ons als snel geleerd goed te presteren, om er voortdurend naar te streven de beste te zijn. Misschien denk je wel: ‘ik kan me moeilijk ontspannen, maar daar ga ik niet dood aan’. Denk er dan aan dat een tekort aan ontspanning ernstige medische gevolgen kan hebben.

Volgens medische experts is stress een steeds groter wordend probleem voor de gezondheid. Stress wordt verbonden aan hartziekten, hoge bloeddruk, kanker, beroertes en andere ernstige aandoeningen, zelfs aan impotentie.

Mensen wachten vaak te lang om hun stressgerelateerde problemen aan te pakken. Vooral mannen zijn geneigd de problemen lange tijd te verstoppen. Het is belangrijk dat je weet hoe je je moet ontspannen. Maar voor workaholics is dat een bijzonder moeilijk leerproces.

Breng evenwicht in je leven

Als je niet onderdoor wilt gaan aan de stress, moet je leren meer evenwicht te brengen in je leven. Naast je werk moet je dus ook genoeg ontspanning hebben. Het is een aanrader hobby’s en bezigheden te zoeken die je buiten je werktijd kunt doen.

Sport is ook een ideale manier om je uit te leven. Dertig minuten intense cardiotraining vermindert de lichaamsspanning. Krachttraining werkt angst en depressie tegen en geeft je zelfvertrouwen een boost.

Kies ook een activiteit uit waarbij je je heel goed kunt ontspannen. Als een vriend wilt gaan vissen, maar jij weet dat je je dan snel zult vervelen, ga dan niet. Verveling leidt alleen maar tot meer stress. Probeer ook korte vakanties in je drukke programma in te lassen.

Tips

• Wat je doet zal altijd meer tijd innemen dan je hoopt
Alles in het leven neemt tijd in beslag. Geef jezelf voldoende tijd om taken goed af te werken. Zo zul je je minder angstig voelen.
• Leef niet boven je standaard
Het is nooit goed boven je standaard te leven. Als je dat wel doet, ga je je alleen maar meer zorgen maken over geld. Misschien kun je die grote auto wel inruilen tegen een kleinere?
• Neem geen werk mee naar huis
Vermijd de verleiding thuis verder te werken. Spendeer de tijd thuis met je geliefde, kinderen of vrienden. Betrek hen niet in je werkproblemen door ze mee naar huis te nemen.

Stress op het werk, steeds meer mensen hebben er last van. Iedereen is anders, en iedereen gaat dus ook op een andere manier om met werkdruk. Sommigen lijken nooit last te hebben van stress, terwijl anderen zichzelf letterlijk ziek maken.

Kenmerken

Stress heeft een negatief effect op het immuniteitssysteem van de mens. Lichamelijke problemen die te wijten zijn aan stress, kunnen bestaan uit:

• Slaapproblemen
• Gespannen spieren en spierpijn
• Hoofdpijn
• Spijsverteringsproblemen
• Gewicht verliezen of bijkomen
• Hoge bloeddruk
• Hartproblemen
• verkoudheden, infecties en griep

Maar stress heeft ook een enorme invloed op je mentale toestand. Mensen die onder stress staan, gaan zich vaak terugtrekken, minder sociaal contact zoeken, meer ruzie maken thuis, enz. Emotionele problemen die gepaard gaan met stress, bestaan onder meer uit:

• Angst
• Nerveusheid
• Irritatie
• Frustratie
• Moeilijkheden met concentreren
• Besluiteloosheid
• Overreageren
• Verlies van controle

Zware stress of chronische onbehandelde stress kan zwaardere mentale problemen veroorzaken, zoals zelfmoordneigingen, depressie of verslaving.

Pas je manier van denken aan

De eerste stap in het tegengaan van stress is je concentreren op de positieve zaken. Als je merkt dat je werkproblemen steeds meer je gedachtegang bepalen, probeer ze dan te stoppen. Neem verantwoordelijkheid voor je acties en geef de schuld niet aan anderen. Probeer de dingen die je ergeren te benoemen: onredelijke deadlines, collega’s die te veel kletsen, een baas die te veel van je vraagt, enz

Pas je gedrag aan

Denk logisch na als je probeert de problemen aan te pakken. Je kunt je baas niet weerhouden van muggenzifterij, maar je kunt er wel op anticiperen en je er mentaal op voorbereiden. Je collega die te veel kletst, stoort waarschijnlijk ook anderen. Denk dus niet dat hij alleen jouw probleem is.

Stop met je zorgen te maken over de problemen waar je zelf geen controle over hebt en concentreer je op de dingen die je kunt veranderen. Wees zelfzeker, flexibel en begrijpend, ook al zal het je in eerste instantie veel moeite kosten.

Pas je levensstijl aan

Voldoende lichaamsbeweging, een goed slaapritme en gezonde eetgewoonten hebben een positief effect op stress. Beperk je verbruik van alcohol en cafeïne. Tai-chi, yoga of meditatie zijn goede stressverminderende activiteiten. Breng meer tijd door met je familie, vrienden en partner.

Steeds meer mensen werken de hele dag achter een computer. Ze zitten voortdurend in dezelfde houding, wat kwaaltjes en pijtjes veroorzaakt. Deze lichamelijke klachten noemen we ‘RSI’.

RSI

RSI is de afkorting van repetitive strain injury. Doordat je lichaam herhaaldelijk op dezelfde manier overbelast wordt, krijg je last van pijn, stijve spieren en vermoeidheid. Bekende vormen van RSI zijn een muis-, tennis- of golfarm.

Jarenlang waren bouwvakkers, kappers, slagers, postbodes, bandwerkers, kassiers echte risicoberoepen. In deze beroepen moet je immers vaak dezelfde beweging uitvoeren. Maar de laatste jaren kwam daar een erg grote groep bij: de frequente computergebruikers.

Symptomen

• Pijn (kan op verschillende plaatsen de kop opsteken en zich verplaatsen)
• Ongevoeligheid
• Tintelend gevoel
• Stijfheid van de spieren
• Zwak gevoel in de spieren
• Verminderde knijpkracht in de handen
• Moeite met schrijven, veters knopen, enz.
• Symptomen treden vooral ’s nachts op en bij het opstaan ’s morgens

RSI vermijden

Hier vind je alvast enkele tips om tijdens het werken achter een beeldscherm het risico op RSI zoveel mogelijk te verkleinen.

• Beperk computerwerk tot 5 à 6 uur per dag
• Neem om de twee uur een pauze van 10 minuten
• Vermijd stress
• Beweeg af en toe en rek je spieren
• Zorg ervoor dat je voeten ondersteund worden
• Zet je computerscherm minstens 50 centimeter van je af
• Ondersteun je ellebogen en onderrug
• Als je snel koude handen hebt, gebruik dan vingerloze handschoenen
• Gun je handen om de 15 à 20 minuten een beetje rust
• Zorg voor voldoende bewegingsruimte hebt
• Laat je lichaam buiten de werkuren ontspannen. Yoga, Pilates, massage of fysiotherapie kunnen daarbij helpen.